De basis van bakken – de Ingrediënten

Voordat je begint met bakken, is het belangrijk dat je de ingrediënten in huis hebt en dat je ook weet waarom je deze gebruikt! Natuurlijk kun je niet altijd alles standaard in huis hebben, voor een aantal recepten heb je nou eenmaal speciale ingrediënten nodig, maar er zijn een aantal basis ingrediënten die een bakker altijd in huis heeft. Hieronder vind je een lijst met al deze basis ingrediënten inclusief een uitleg over wat voor soorten er bestaan en welke je nodig hebt!

Bloem

Bloem is eigenlijk de basis van elk recept. Er zijn heel verschillende soorten bloem. Het type bloem heeft onder andere te maken met de graansoort en de hoeveelheid eiwitten in de bloem. Ik wil graag dat jullie de ingrediënten bij de supermarkt om de hoek kunnen halen en niet bij een speciale bakwinkel hoeven te bestellen. Daarom maak ik in alle recepten gebruik van een van de volgende twee soorten bloem:

Tarwebloem: Tarwebloem is de meest voorkomende bloemsoort in Nederland. Het is gemaakt van gemalen en gezeefde tarwekorrels.

Patentbloem: Patentbloem lijkt op tarwebloem, maar omdat alleen het binnenste gedeelte van de tarwekorrels wordt gebruikt, bevat patentbloem meer eiwitten dan standaard tarwebloem. Hierdoor kun je met deze bloem beter brood en pizza bakken dan met standaard tarwebloem.

Zelfrijzend bakmeel: Zelfrijzend bakmeel is bloem waar alvast bakpoeder aan is toegevoegd. En nu hoor ik je denken: waarom gebruik je dan niet altijd zelfrijzend bakmeel? Dat komt omdat zelfrijzend bakmeel een vaste verhouding heeft tussen bloem en bakpoeder. In een pak zit 3% bakpoeder. Dit houdt in dat als je 100 gram zelfrijzend bakmeel hebt, hier 3 gram bakpoeder bij zit. Soms is dit niet genoeg om een baksel luchtig te krijgen en soms is dit misschien wel te veel.

Suiker

Er zijn verschillende redenen dat je suiker gebruikt in je baksel. Een van de belangrijkste is om het zoet te maken, maar suiker is ook heel erg belangrijk voor de structuur. Bij koekjes zorgt suiker bijvoorbeeld dat het koekje krokant is en bij een cake zorgt de suiker voor een luchtige structuur. Daarom kan je ook niet altijd de suiker weglaten als je gezond wil bakken, je baksel zal mislukken. Net als bij bloem, zijn er enorm veel soorten suiker.

(Fijne) Kristalsuiker: Kristalsuiker is de standaard suiker die je bijvoorbeeld in je koffie of thee doet. Je hebt ook een extra fijne versie van kristalsuiker, deze wordt dan nog een keer extra gezeefd. Het voordeel van fijne kristalsuiker is dat deze sneller oplost.

Witte basterdsuiker: Aan witte basterdsuiker wordt een suikerstroop toegevoegd, waardoor het makkelijker oplost. Doordat er vocht (stroop) bij de suiker zit, is het heel belangrijk dat je de suiker goed dicht maakt of in een pot/bak doet. Anders krijg je verschillende harde klonten in je suiker.

Lichtbruine basterdsuiker: Aan lichtbruine basterdsuiker wordt pannenkoekenstroop en karamel toegevoegd. Dit zorgt voor een andere smaak. Ook deze suiker moet je goed afgesloten bewaren.

Donkerbruine basterdsuiker: Aan donkerbruine basterdsuiker wordt donkere stroop en karamel toegevoegd. Dit zorgt voor een andere smaak. Ook deze suiker moet je goed afgesloten bewaren.

Vanillesuiker: Vanillesuiker is suiker wat is gemengd met vanille extract. Er zijn helaas veel soorten vanillesuiker verkrijgbaar waarbij een kunstmatige versie van vanille is toegevoegd, waardoor het veel minder lekker smaakt. Als je in de winkel bent, zoek dan naar bourbon vanillesuiker, dit is de échte!

Poedersuiker: Poedersuiker is, zoals de naam al zegt, een poederversie van kristalsuiker. Dit wordt bijvoorbeeld voor macarons gebruikt. Wist je dat je dit heel eenvoudig zelf kunt maken met hakmolen voor een staafmixer? Bijvoorbeeld deze. Nooit meer ‘dure’* poedersuiker kopen, maar gewoon zelf maken. *poedersuiker is natuurlijk niet onwijs duur, maar 250 gram poedersuiker kost 0,75 cent terwijl een kilo suiker 0,63 kost

Rijsmiddelen

Om ervoor te zorgen dat je baksel gaat rijzen, is het belangrijk dat je een rijsmiddel gebruikt. Er bestaan drie verschillende soorten rijsmiddelen: bakpoeder, baking soda en gist.

Baking Soda: Als je baking soda mixt met iets zuurs, zoals citroensap, zorgt dit voor kleine gasbelletjes. Dit zorgt ervoor dat je beslag luchtig wordt.  

Bakpoeder: Het meest bekende rijsmiddel is bakpoeder. Bakpoeder is een combinatie van baksoda en wijnsteen. Het werkt op dezelfde manier als baking soda, maar omdat hier de wijnsteen al aan is toegevoegd, hoef je niet nog een ander zuur product toe te voegen. De wijnsteen zorgt voor de reactie.

Gist

Gist wordt gebruikt om broden te bakken. Er zijn drie soorten gist, versie gist, gedroogde gist en instant gist. Check altijd welke soort gist er in een recept wordt bedoeld, je kunt deze hoeveelheden namelijk niet een op een met elkaar vervangen.

Verse gist: Verse gist wordt voornamelijk door professionele bakkers gebruikt. Je mengt de verse gist eerst met warm water tot een papje en voegt het dan toe aan je andere ingrediënten. Je kunt verse gist maar 2 weken bewaren, daarom is het niet heel populair onder thuisbakkers, die bakken nou eenmaal niet zo vaak brood. In de meeste supermarkten kun je geen verse gist kopen. Hiervoor moet je naar een gespecialiseerde bakkerszaak.

Gedroogde gist: gedroogde gist wordt ook gemengd met handwarm water totdat het schuimt. Het voordeel van gedroogde gist is dat je dit langer kunt bewaren. Dit kun je in veel supermarkten kopen.

Instant gist: instant gist hoeft niet eerst te worden opgelost in warm water, dit kun je meteen toevoegen samen met de andere ingrediënten.

Eieren en zuivel

Boter: Met boter wordt in bakrecepten altijd ongezouten roomboter bedoelt. Boter wordt gebruikt om het deeg goed te kunnen kneden en het te kunnen vormen naar de gewenste vorm. Ook helpt het bij de smaak, kleur en geur van je baksel. Als de boter warm wordt, verdampt het vocht, waardoor je baksel knapperig wordt. Zorg dat je boter altijd op kamertemperatuur is, voordat je gaat bakken!

Eieren: Een ei zorgt ervoor dat je baksel wordt gebonden. Zodra de temperatuur van een ei tussen de 60 en 80 graden is, stolt deze namelijk. Daarnaast zorgt het ervoor dat je baksel luchtig wordt. Heb je weleens eiwit opgeklopt? Dit kan wel tot 3,5 keer zo groot worden. Als laatste zorgt het ei voor de smaak en de kleur van je baksel.

Melk: Melk kun je voor verschillende doeleinden gebruiken. Ik gebruik in recepten altijd halfvolle melk, maar je kunt dit in principe altijd vervangen door een andere soort melk, lactosevrije melk of plantaardige melk.

Slagroom: Je kent waarschijnlijk wel de bussen spuitbare slagroom, voor bijvoorbeeld op de appeltaart of op ijs. Bij het bakken maken we altijd gebruik van ongeklopte slagroom. Dit klop je samen met suiker stijf en kun je gebruiken in baksels of als versiering.

Overige

Vanille Extract: Met vanille extract kun je een heerlijke vanillesmaak aan je baksels geven! Net als bij vanillesuiker moet je oppassen dat je wel echte vanille extract gebruikt. De kleine flesjes vanille aroma bevatten alleen de kunstmatige vanillesmaak en zijn dus niet de échte. Zoek dus echt naar vanille extract. Tegenwoordig verkoopt dr. Oetker ook Vanille Extract in kleine flesjes bij de supermarkt.

Zout: Zout is ook erg belangrijk bij het bakken. Het zorgt ervoor dat de smaken in balans komen, je het baksel langer kunt bewaren en dat het gistproces goed werkt. Als zout staat beschreven in een recept, wordt altijd fijn tafelzout bedoeld.

Creme Chantilly/ Enchanted cream: Enchanted Cream is een luchtige tegenhanger van Botercrème, ik vind dit persoonlijk fijner werken en lekkerder. Je kunt er taarten mee vullen, afsmeren en decoreren. Je koopt dit bijvoorbeeld bij Baktotaal Bouwhuis